Chcę mówić po niemiecku, ale się boję i wstydzę Ale nauka niemieckiego jest prosta i przyjemna! Szybciej uczy się ten, kto dużo słucha, czyta i ogląda programy w języku niemieckim.
Kurs Języka Niemieckiego
Ich heiße Radio Soir
Na pierwszej lekcji nauczysz się:
witać i żegnać w j. niemieckim.
z gramatyki: podstawowych osób (ja, ty, on, ...) i pytajniki (kto, co, ...), odmiany czasowników być (sein) i mieć (haben)
z wiedzy o krajach niemieckojęzycznych: o numerach alarmowych i formie grzecznościowej się
.................................
1. Powitanie/Begrüßung i pożegnanie/Abschied:
Dzień dobry
Dobry wieczór
Dobranoc
Cześć
Do widzenia
Do usłyszenia
Guten Morgen [gutn morgn] – mówimy do mniej więcej 10 rano Guten Tag [gutn tak] – mówimy po 10 rano Guten Abend [gutn abent] Gute Nacht [gute nacht] Hallo [halo] – na powitanie Tschüs [czus] – na pożegnanie Auf Wiedersehen [auf widerzejn] Auf Wiederhören [auf widerheoryn]
..............................................
2. Gramatyka/Grammatik:
a) osoby:
ich [yś] – ja
du [du] – ty
er [er] – on
sie [zi] – ona
es [es] – ono
wir [wija] - my
ihr [ija] - wy
sie [zi] - oni
Sie [zi] – Pan/Pani/Państwo (forma grzecznościowa)
„Sie” w języku niemieckim jest formą grzecznościową i oznacza Pan, Pani lub Państwo. Używa się jej bardzo często podczas rozmów z osobami starszymi lub takimi, z którymi nie znamy się zbyt dobrze. Forma „du”, czyli „ty” stosowana jest dopiero, gdy ktoś nam ją zaproponuje. W Niemczech bardzo ważne jest, by na początku zwracać się w formie „Sie”.
b) pytajniki:
was [was] – co wer [wer] – kto wie [wi] – jak woher [woher] – skąd wo [wo] – gdzie wann [wan] – kiedy
np. Was machst du?
np. Wer ist das?
np. Wie heißt du?
np. Woher kommen Sie?
np. Wo wohnst du?
np. Wann haben Sie Zeit?
Co robisz?
Kto to jest?
Jak się nazywasz?
Skąd Pan/Pani/Państwo pochodzą?
Gdzie mieszkasz?
Kiedy ma/mają Pan/Pani/Państwo czas?
c) czasowniki haben (mieć) i sein (być)
haben [habn]
ich
habe
wir
haben
du
hast
ihr
habt
er/sie/es
hat
sie/Sie
haben
A: Wann haben Sie Zeit? [Wan habn zi cajt?] Kiedy ma Pan/Pani czas?
B: Ich habe heute Zeit. [Yś habe hojte cajt] Mam czas dzisiaj.
sein [zajn]
ich
bin
wir
sind
du
bist
ihr
seid
er/sie/es
ist
sie/Sie
sind
A: Was bist du von Beruf? [Was byst du fon beruf?] Kim jesteś z zawodu?
B: Ich bin Seniorenbetreuerin. [Yś byn zeniorenbetrojeryn] Jestem opiekunką seniorów.
3. Numery alarmowe w Niemczech/ Notrufnummern in Deutschland:
Są to numery darmowe, na które można dzwonić nawet z budki telefonicznej. W nagłych wypadkach na drogach szukamy informacji z numerem telefonu na poboczach.
rzeczowniki:
der Beruf [beruf] – zawód
der Seniorenbetreuer [zeniorenbetrojer] – opiekun starszych osób
die Seniorenbetruerin [zeniorenbetrojeryn] – opiekunka osób starszych
die Zeit [cajt] – czas
Polen [polen] – Polska
czasowniki:
machen [machen] – robić
kommen [komen] – pochodzić
wohnen [wonen] – mieszkać
heißen [hajsen] – nazywać się
inne:
heute [hojte] – dziś
von Beruf [fon beruf] – z zawodu
1. Członkowie rodziny /Familienmitglieder [familienmytglidea]:
die Mutter [mutea] – mama
der Vater [fatea] - ojciec
die Eltern [eltern] – rodzice
der Ehemann [ejeman] – małżonek
die Ehefrau [ejefrał] – żona
die Ehe [eje] - małżeństwo
der Bruder [brudea] - brat
die Schwester [szfestea] - siostra
das Geschwister [geszfistea] - rodzeństwo
das Kind [kynt] – dziecko
die Kinder [kyndea] - dzieci
die Tochter [tochter] – córka
der Sohn [zon] - syn
die Tante [tante] - ciocia
der Onkel [onkl] - wujek
der Cousin [kuzę] – kuzyn
die Cousine [kuzine] – kuzynka
die Großmutter [grosmutea]/ Oma [ołma] – babcia
der Großvater [grosvatea]/ Opa [ołpa] – dziadek
die Urgroßmutter [urgrosmutea] – prababcia
der Urgroßvater [urgrosfatea] – pradziadek
der Enkel [enkel] – wnuczek
die Enkelin [enkelyn] – wnuczka
der Neffe [nefe] – siostrzeniec/bratanek
die Nichte [nyśte] – siostrzenica/bratanica
die Schwiegermutter [szwigeamutea] – teściowa
der Schwiegervater [szwigeafatea] – teść
2. Liczby /Zahlen [calen]:
1 – eins [ajns] 2 – zwei [cfaj] 3 – drei [draj] 4 – vier [fija] 5 – fünf [fynf] 6 – sechs [zeks] 7 – sieben [sibn] 8 – acht [acht] 9 – neun [nojn] 10 – zehn [cejn]
21 – einundzwanzig = eins + zwanzig 23 – dreiundzwanzig= drei + zwanzig 67 – siebenundsechzig = sieben + sechzig 58 – achtundfünfzig = acht + fünfzig 125 – einhundertfünfundzwanzig = 100 + 5 + 20
3. Pytanie o wiek /Frage nach dem Alter:
Wie alt bist du? [wi alt byst du] – ile masz lat? Ich bin 45 Jahre alt. [yś byn fynfundvyrcyś jare alt] – Mam 45 lat.
4. Stan cywilny: Familenstand
Wie viele Kinder hast du? [wi file kyndea hast du] – Ile masz dzieci? Ich habe 3 Kinder: einen Sohn und zwei Töchter. [yś habe draj kyndea: ajnen zon unt cwaj tyśter] – Mam troje dzieci: jednego syna i dwie córki.
najważniejszych słów związanych z adwentem i Bożym Narodzeniem
z gramatyki: odmiany czasownika przez osoby i liczby w czasie teraźniejszym
o strukturze zdania w j. niemieckim (czasownik na DRUGIM miejscu)
składać życzenia z okazji Bożego Narodzenia i na Nowy Rok
1. Adwent i Święta Bożego Narodzenia/Advent und Weihnachten [adwent unt wajnachtn]:
der Advent [adwent] – adwent die Adventszeit [adwentscajt] – czas adwentu der Adventskalender [adwentskalendea] – kalendarz adwentowy der Adventskranz [adwentskranc] – wieniec adwentowy die Kerze [kerce] – świeca der Weihnachtsmarkt [wajnachtsmarkt] – jarmark bożonarodzeniowy der Glühwein [glywajn] – grzane wino das Weihnachten [wajnachtn] – Świeta Bożego Narodzenia das Fest [fest] – święto feiern [fajern] - świętować die Weihnachtszeit [wajnachtscajt] – czas Bożego Narodzenia der Nikolaustag [nikolaustak] – dzień św. Mikołaja der Heilige Abend [hajlige abent] – Wigilia Bożego Narodzenia der Wunsch/Wünsche [wunsz/wynsze] – życzenie/życzenia sich wünschen [zyś wynszn] – życzyć sobie die Weihnachtskarte [wajnachtskarte] – kartka świąteczna die Oblate [oblate] - opłatek der Weihnachtsbaum [wajnachtsbaum] – choinka bożonarodzeniowa der Tannenbaum [tanenbaum] – jodła, choinka der Weihnachtsmann [wajnachtsman] – gwiazdor, mikołaj (przychodzi 24.12) das Geschenk [geszenk] – prezent bringen [bryngn] - przynosić der Weihnachtsschmuck [wajnachtsszmuk] – ozdoba świąteczna der Weihnachtskugel [wajnachtskugel] – bombka świąteczna der Stern [sztern] – gwiazda der Engel [engl] - anioł die Lämpchen [lempśen] – światełka na choinkę schmücken [szmykn] – ozdabiać, stroić das Weihnachtslied [waihnachtslid] – kolęda singen [zingn] – śpiewać die Krippe [krype] – żłóbek das Krippenspiel [krypenszpil] – jasełka die Christmesse/Christmette [krystmese/krystmete] – pasterka das Weihnachtsgebäck [wajnachtsgebek] – wypiek świąteczny der Karpfen [karpfen] – karp die Christstolle [krystsztole] – strucla bożonarodzeniowa die Piroggen mit Kraut und Pilzen [pirogen myt kraut und pylcen] – pierogi z kapustąi z grzybami die Weihnachtsgans [wajnachtsganz] – gęś bożonarodzeniowa der Lebkuchen [lepkuchen] - piernik das Neujahr [nojjar] – Nowy Rok der Vorsatz/die Vorsätze [forzac/forzece] – postanowienie/postanowienia noworoczne das Feuerwerk [fojeawerk] – fajerwerki
2. Gramatyka/Grammatik: odmiana czasownika przez osoby i liczby w czasie teraźniejszym/ Verbkonjugation im Präsens:
singen [singn] - śpiewać
ich
sing-e
wir
sing-en
du
sing-st
ihr
sing-t
er/sie/es
sing-t
sie/Sie
sing-en
Każdy czasownik w języku niemieckim składa się z dwóch części – tematu czasownika (tutaj od sing) oraz końcówki (przeważnie –en). Aby odmienić czasownik przez osoby i liczby, dodajemy do tematu czasownika (czyli tu do sing-) poszczególne końcówki. Schemat tych końcówek widzimy poniżej w tabelce:
ich
-e
wir
-en
du
-st
ihr
-t
er/sie/es
-t
sie/Sie
-en
Jak łatwo zauważyć, 3. osoba liczby pojedynczej (er/sie/es) oraz 2. osoba liczby mnogiej mają tę samą końcówkę -t.
1. i 3. osoba liczby mnogiej także mają taką samą końcówkę, jest nią -en.
Przykład:
Er singt das Lied. [ea zingt das lit] oraz Ihr singt das Lied. [ija zingt das lit]
Wir kommen aus Polen. [wija komn aus poln] oraz Sie kommen aus Polen. [zi komn aus poln]
Inny przykład:
Der Nikolaus bringt Geschenke.
Der Nikolaus (Mikołaj) to inaczej on, zatem 3. osoba liczby pojedynczej er, dlatego końcówka czasownika to -t.
Poza tym bardzo ważną kwestią jest pozycja czasownika w zdaniu - proszę porównać zdania:
Er singt das Lied.
Der Nikolaus bringt Geschenke.
Wie heißt du?
Łatwo zauważyć, że czasownik zajmuje DRUGĄ pozycję w zdaniu. Dotyczy to zwykłego zdania oznajmującego (z kropką), jak również pytania zaczynającego się pytajnikiem na "W", np. wie, Wer, was itd. (Was sind Sie von Beruf?/Woher sind Sie?).
3. Życzenia z okazji Bożego Narodzenia/Weihnachtswünsche oraz Nowego Roku/Neues Jahr:
Ich wünsche Dir/Euch/Ihnen [yś wynsze dija/ojś/inen]: Życzę Tobie/Wam/Państwu: Alles Gute zum Weihnachten! [ales gute cum wajnachtn] Wszystkiego najlepszego na Święta Frohe Weihnachten! [froe wajnachtn] Wesołych Świąt Ein glückliches und gesundes neues Jahr! [ajn glyklyśes unt gezundes nojes jar] Szczęścia i zdrowia w Nowym Roku Viel Glück im Neuen Jahr! [fil glyk ym nojn jar] Dużo szczęścia w Nowym Roku Na karteczce świątecznej można wpisać także wierszyk: Ich wünsche dir
Ich wünsche dir für den Weihnachtstag
Das Beste was es nur geben mag
Gesundheit, Glück, Zufriedenheit
Und das - bis in alle Ewigkeit!
słówka i wolne tlumaczenie: was es nur geben mag [was es nua gebn mak] – co tylko się da das Beste [das beste] – najlepsze die Gesundheit [di gezunthajt] – zdrowie das Glück [glyk] – szczęście die Zufreidenheit [cufridenhajt] – zadowolenie bis in alle Ewigkeit [bys yn ale ewiśkajt] – na zawsze
z gramatyki: odmiany czasownika nieregularnego essen przez osoby i liczby w czasie teraźniejszym
określać godzinę
1. Jedzenie i picie/Essen und Trinken [Esyn unt trinkn]
die Lebensmittel [lebensmytel] – artykuły spożywcze das Brot [brot] – chleb das Brötchen [brytśen] – bułka der Kuchen [kuchen] – ciasto, ciastko das Produkt [produkt] – produkt die Milch [mylś] – mleko die Milchprodukte [mylśprodukte] – produkty mleczne der/das Joghurt [jogurt] - jogurt der Käse [kejze] – ser der Quark [kwark] – twarożek biały die Butter [butea] – masło das Obst [opst] – owoce der Apfel [apfel] – jabłko die Orange [oranże] – pomarańcza die Kirsche [kyrsze] – wiśnia, czereśnia die Banane [banane] – banan die Karotte [karote] - marchewka das Gemüse [gemyze] – warzywa die Kartoffel [kartofel] – ziemniak der Salat [zalat] – sałata, sałatka die Zwiebel [cfibel] – cebula die Tomate [tomate] - pomidor die Wurst [wurst] – kiełbasa der Schinken [szinkn] - szynka das Gericht [geryśt] – potrawa das Fleisch [flajsz] – mięso die Suppe [zupe] – zupa das Hähnchen [henśen] – kurczak das Schweinefleisch [szwjneflajsz] - wieprzowina der Schweinebraten [szwajnebratn] – pieczeń wieprzowa das Rindfleisch [ryntflajsz] – wołowina der Reis [rajs] – ryż die Nudel [nudel] - makaron das Getränk [getrenk] – napój der Tee [tee] – herbata der Kaffee [kafee] – kawa der Saft [saft] – sok das Bier [bija] – piwo der Wein [wajn] - wino das Wasser [wasea] – woda der Zucker [cukea] – cukier das Salz [zalc] – sól der Pfeffer [pfefea] – pieprz das Frühstück [frysztyk] – śniadanie das Mittagessen [mytakesn] – obiad das Abendessen [abentesn] – kolacja essen [esn] – jeść trinken [trinken] – pić schmecken [szmekn] – smakować gut [gut] – dobrze lecker [leker] – smaczny szlecht [szleśt] – źle gern [gern] - chętnie
Was ist du zu Mittag? [Was yst du cu mytak?] – Ich esse Schweinebraten mit Kartoffelsalat.
Gramatyka/Grammatik: odmiana czasowników „trinken” i „essen” przez osoby i liczby w czasie teraźniejszym/ Verbkonjugation im Präsens:
Odmiana czasownika regularnego trinken:
trinken [trinkn] – pić
ich
trink-e
wir
trink-en
du
trink-st
ihr
trink-t
er/sie/es
trink-t
sie/Sie
trink-en
i czasownika nieregularnego essen:
essen [esn] - jeść
ich
ess-e
wir
ess-en
du
isst
ihr
ess-t
er/sie/es
iss-t
sie/Sie
ess-en
Czasownik trinken odmienia się zgodnie z zasadami, które poznaliśmy na 3. lekcji. Jest czasownikiem regularnym. Natomiast czasownik essen jest czasownikiem nieregularnym i tutaj w liczbie pojedynczej w osobach du i er/sie/es litera e przechodzi w i. Liczba mnoga jest regularna.
Was isst du? [Was is du?] – Co jesz? Ich esse Kartoffelsalat. [Yś ese kartofelzalat.] – Jem sałatkę ziemnniaczaną.
3. Godziny/Uhrzeit [urcajt]:
Wie spät ist es? [Wi szpejt yst es] – Która jest godzina? Es ist 8 Uhr. (8.00 Uhr) – Jest 8.00.
spät [szpejt] - późno die Uhr [uła] – godzina halb [halp] – w pół do das Viertel [firtel] – kwadrans vor [for] – przed nach [nach] - po
10.00 - Es ist 10 Uhr. [Es yst cejn uła.]
11.30 - Es ist halb 12. [Es yst halp cfylf.]
23.15 - Es ist 23 Uhr 15. [Es yst drajuntcfancyś uła fynfcejn.]
- Es ist 15 nach 23 Uhr.
- Es ist Viertel nach 23 Uhr.
15.45 - Es ist 15 Uhr 45. [Es yst fynfcejn uła fynfuntfircyś.]
- Es ist 15 vor 16 Uhr.
- Es ist Viertel vor 16.
Um wie viel Uhr essen wir das Abendessen? [Um wi fil uła esn wija das abentesn?] – O której jemy kolację? Wir essen das Abendessen um 19.00. [Wija esn das abentesn um nojncejn uła.] – Jemy kolację o 19.00.
Ich habe große, braune Augen und lange, schwarze Haare.
Na piątej lekcji nauczysz się:
najważniejszych słów związanych z ciałem i wyglądem człowieka
czasowników związanych z częściami ciała
opisywać swój wygląd zewnętrzny
1. Ciało człowieka/Körper [kyrpea]:
derKörper [kyrpea] – ciało derKörperteil [kyrpertaijl] – część ciała derKopf [kopf] – głowa das Gesicht [gezyśt] - twarz das Haar/die Haare [har/hare] – włos/włosy das Ohr/die Ohren [or/oren] – ucho/uszy das Auge/die Augen [ałge/ałgen] – oko/oczy die Nase [naze] – nos der Mund [munt] – buzia die Lippen [lypen] – usta der Zahn/die Zähne [can/cejne] – ząb, zęby der Bart [bart] – broda (zarost) der Hals [hals] – szyja, gardło die Hand/die Hände [hant/hende] – ręka/ręce der Finger [fingea] – palec u ręki der Oberkörper [oberkyrpea] - tułów die Brust [brust] – piersi/klatka piersiowa der Arm/die Arme [arm/arme] – ramię/ramiona die Schulter [szultea] – ramię der Rücken [rykn] - plecy der Bauch [bałch] – brzuch das Bein/die Beine [bajn/bajne] – noga das Knie [kni] – kolano der Schenkel [szenkl] – udo der Fuß/die Füße [fus/fyse] – stopa/stopy die Zehe/die Zehen [ceje/cejen] – palec/palce u stopy die Augenfarbe [ałgenfarbe] – kolor oczu grau [grał] – szary/szare blau [blał] – niebieskie szwarz [szfarc] – czarne grün [gryn] – zielone braun [brałn] – brązowe schön [szyn] – piękna/piękny oval [owal] – owalna (np. twarz) rund [runt] – okrągła (np. twarz) schlank [szlank] – szczupła/szczupły dick [dik] – gruby atrraktiv [atraktif] - atrakcyjny/atrakcyjna unattraktiv [unatraktif] - nieatrakcyjna groß [gros] – duży/duża, wysoka/wysoki klein [klajn] – mała/mały, niska/niski kurz [kurc] – krótki/krótkie lang [lang] – długi/długie wiegen [wign] – ważyć dieBrille [bryle] – okulary tragen [tragn] - nosić
Ich habe große, braune Augen und lange, schwarze Haare. [Yś habe grose, braune ałgen unt lange szwarce hare.] - Mam duże, brązowe oczy i długie, czarne włosy. Ich bin 1,70 Meter groß. [Yś byn ajn koma zipcyś metea gros.] – Mam 1,70 wzrostu. Ich wiege 70 Kilogramm. [Yś wige zipcyś kilogram.] – Ważę 70 kilogramów.
2. Czynności związane z częściami ciała/Tätigkeiten [tetiśkajtn]:
die Beine
gehen [gejn] – chodzić
laufen [lałfn] – biegać
Ich putze mir jetzt die Zähne und mein Freund wäscht sich die Hände. [Yś puce mija ject di cejne unt majn frojnd weszt zyś di hende.] – Teraz myję zęby, a mój przyjaciel myje sobie ręce.
Ich habe Kopfschmerzen und muss Tabletten einnehmen.
słownictwa związanego z chorobami
słownictwa związanego z wizytą u lekarza
mówienia o swoich dolegliwościach
z wiedzy o krajach niemieckojęzycznych – o ubezpieczeniu zdrowotnym w Niemczech
1. Choroby/Krankheiten [krankhajtn]:
dieKrankheit [krankhajt] – choroba dieGesundheit [gezunthajt] - zdrowie die Grippe [grype] – grypa die Erkältung [erkeltunk] – przeziębienie das Fieber [fiber] – gorączka der Husten [husten] – kaszel der Schnupfen [sznupfen] – katar die Allergie [alergi] – alergia der Diabetes [diabetes] – cukrzyca der Schmerzen [szmercn] – ból der Kopfschmerzen [kopfszmercn] – ból głowy der Magenschmerzen [magenszmercn] – ból żołądka der Rückenschmerzen [rykenszmercn] – ból pleców der Bauchschmerzen [bauchszmercn] – ból brzucha der Halsschmerzen [halsszmercn] – ból gardła der Zahnschmerzen [canszmercn] – ból zęba hoher Blutdruck [hoerblutdruk] – wysokie ciśnienie das Übergewicht [ybergewyśt] – nadwaga der Durchfall [durśfal] – biegunka die Verletzung [ferlecunk] - rana
2. W gabinecie lakerskim/In der Arztpraxis [In dea arctpraxis]:
die Arztpraxis [arctpraxis] – gabinet lekarski der Arzt [arct] – lekarz die Ärztin [erctin] – lekarka der Zahnarzt [canarct] – dentysta der Patient [pacjent] – pacjent die Patientin [pacjentin] - pacjentka die Krankenschwester [krankenszfester] – pielęgniarka der Krankenpfleger [krankenpfleger] – pielęgniarz das Krankenhaus [krankenhaus] – szpital der Krankenwagen [krankenwagn] – karetka das Medikament [medikament] – lekarstwo die Tablette [tablete] – tabletka der Hustensaft [hustenzaft] – syrop na kaszel die Tropfen [tropfn] – krople die Salbe [zalbe] – maść der Verband [ferband] - opatrunek das Pflaster [pflaster] - plaster der Gips [gips] – gips das Antibiotikum [antibiotikum] - antybiotyk das Rezept [recept] – recepta die Krankschreibung [krankszrajbung] –zwolnienie lekarskie verschreiben [ferszrajbn] – zapisywać lekarstwo einnehmen [ajnnejmn] – zażywać (lekarstwo) Blutdruckmessen [blutdrukmesn] – mierzyć ciśnienie Fiebermessen [fibermesn] – mierzyć temperaturę
Ich habe Kopfschmerzen. [Yś habe kopfszmercn.] - Boli mnie głowa. Mein Kopf tut mir weh. [Majn kopf tut mija wej.] – Boli mnie głowa.
tut ……. weh – boli (liczba pojedyncza)
tun ……. weh – bolą (liczba mnoga)
Jeśli chcemy wyrazić, co nam dolega lub co nas boli, możemy powiedzieć: Ich habe Bauch/Magen/Kopf/…schmerzenlub Mein Bauch/Magen tut mir weh.
der Arzt:
Was fehlt Ihnen/dir denn? [Was fejlt inen/dija?] – Co Panu/Pani/Tobie dolega? Wie geht es Ihnen? [Wi gejt es inen?] – Jak leci? Jak się Pan/Pani czuje? Nehmen Sie Tabletten! [Nejmn zi tabletn!] – Proszę zażyć tabletki. Bleiben Sie im Bett eine Woche! [Blajbn zi ym bet ajne woche!] – Proszę pozostać w łóżku przez tydzień. Ich schreibe Ihnen ein Rezept. [Yś szrajbe inen ajn recept.] – Przepiszę Panu/Pani receptę. Nehmen Sie Medikamente dreimal am Tag vor/nach dem Essen. [Nejmn zi medikamente drajmal am tak for/nach dejm esn.] – Proszę zażywać leki trzy razy w ciągu dnia przed/po jedzeniu. Gute Besserung! [Gute beserunk!] – Życzę szybkiego powrotu do zdrowia!
der Patient:
Ich fühle mich nicht gut. [Yś fyle myś nyśt gut!] – Nie czuję się dobrze. Es geht mir schlecht. [Es gejt mija szleśt.] – Czuję się źle. Wie oft muss ich die Medikamente nehmen? [Wi oft mus yś medikamente nejmn?] – Jak często muszę zażywać leki? Muss ich im Bett bleiben? [Mus yś ym bet blajbn?] – Muszę zostać/leżeć w łóżku?
ichmuss [mus] – muszę bleiben [blajbn] – pozostawać bestimmt [besztymt] – na pewno dankeschön [dankeszyn] – dziękuję bardzo bittesehr [bytezer] – proszę bardzo denganzenTag [dejngancntak] – cały dzień dieWoche [woche] - tydzień dreimal [drajmal] – trzy razy zweimal [cfajmal] – dwa razy
Mieszkanie
Na siódmej lekcji nauczysz się:
słownictwa związanego z rodzajami budynków i nazwami ich pomieszczeń oraz wyposażenia, opisywania cech mieszkania
z gramatyki – o rodzajniku i liczbie mnogiej
z wiedzy o krajach niemieckojęzycznych – dowiesz się, gdzie najchętniej mieszkają Niemcy
1. Budynki/Gebäude [gebojde]
das Gebäude, - [gebojde] - budynek das Einfamilienhaus, ¨-er [ajnfamilienhaus] – dom jednorodzinny das Erdgeschoss , – [ertgeszos] - parter das Haus,¨-er [haus] - dom das Hochhaus,¨-er [hohhaus] - wieżowiec das Stockwerk, -e [sztokwerk] - piętro der Briefkasten, ¨- [brifkastn] – skrzynka na listy der Innenhof, ¨-e [inenhof] – dziedziniec wewnętrzny der Wohnblock, ¨-e [wonblok] – blok mieszkalny das Einfamilienhaus, ¨-er [ajnfamilienhaus] – dom jednorodzinny das Reihenhaus, ¨-er [rajenhaus] – szeregowiec das Mehrfamilienhaus, ¨-er [meafamilienhaus] – dom wielorodzinny
2. Pomieszczenia w mieszkaniu/Wohnungsräume [wonungsrojme]
der Flur, -e [flua] – sień, korytarz der Korridor, -e [koridoa] - korytarz das Esszimmer, - [escimea]- jadalnia das Schlafzimmer, - [szlafcimea] - sypialnia das Arbeitszimmer, - [arbaitscimea] – pracownia das Gästezimmer, - [gestecimea] – pokój dla gości die Küche, -n [kuśe] - kuchnia das Bad, -¨er [bad] – łazienka das Wohnzimmer, - [woncimea] - pokój dzienny das Kinderzimmer, - [kindacima] - pokój dziecięcy die Toilette, -n [tojlete] – toaleta der Dachboden [dachbodn] – poddasze der Keller, - [kelea] – piwnica der Balkon, -e [balkon] – balkon die Terrasse, -n [terase] – taras
der Mieter, - [mita] - najemca der Nachbar, -n [nahbar] - sąsiad die Wohngemeinschaft, -en [wongemajnszaft] – wspólnota mieszkańców
6. Gramatyka/Grammatik: rodzaj i liczba rzeczowników/das Geschlecht und der Plural der Substantive
Rodzaj rzeczownika:
Rzeczowniki w j. niemieckim piszemy z wielkiej litery – to już wiemy. Dodatkowo każdy rzeczownik ma swój określony rodzaj – podobnie jak w j. polskim. Poniżej rozpiska rodzajów w mianowniku:
Nominativ (mianownik – kto? co?)
r. męski
r. żeński
r. nijaki
liczba mnoga
rodzajnik określony
der
die
das
die
rodzajnik nieokreślony
ein
eine
ein
-
Rodzajniki w języku niemieckim nie pokrywają się z rodzajnikami w języku polskim, dlatego należy się ich uczyć od razu z rzeczownikiem.
np. kwiat – j. polski – ten kwiat – rodzaj męski/ j. niemiecki – die Blume – rodzaj żeński
obraz – j. polski – ten obraz – rodzaj męski/j. niemiecki – das Bild – rodzaj nijaki
Rzeczowniki posiadają również liczbę mnogą, którą tworzy się w ten sposób, że dodajemy do rzeczownika końcówkę i czasami Umlaut (ä/ö/ü), np.:
das Haus – die Häuser – dodaliśmy końcówkę –er oraz Umlaut nad a
die Wohnung – die Wohnungen – dodaliśmy końcówkę –en
Końcówki, które występują w liczbie mnogiej, to: e - der Flur – die Flure e+Umlaut – der Schrank – die Schränke er – das Bild – die Bilder er+Umlaut – das Bad – die Bäder (e)n – die Waschmaschine – die Waschmaschinen s – das Sofa – die Sofas czasami nie dochodzi żadna końcówka:
der Spiegel – die Spiegel
Poza tym wszystkie rzeczowniki w liczbie mnogiej mają rodzajnik die, co widać w tabelce – nie posiadają za to rodzajnika nieokreślonego. Liczby mnogiej należy uczyć się także wraz z rodzajnikiem rzeczownika.